PELE

Edison Arantes do Nascimento (sinh ngày 23 tháng 10 năm 1940 tại Três Corações), biệt danh Pelé(Pê Lê), là một cầu thủ bóng đá người Brasil, Ông được được coi là vua bóng đá, là cầu thủ thành công nhất trong lịch sử bóng đá. Ở Brasil quê hương ông, Pelé được coi như một người anh hùng dân tộc vì những thành tựu và cống hiến của mình đối với môn thể thao này[1], bên cạnh việc ông được Chính phủ Brasil chính thức công bố coi như báu vật quốc gia. Trong suốt sự nghiệp của mình, ông được biết đến như là "Ông vua bóng đá" (O Rei do Futebol) hoặc chỉ đơn giản là "Vua Pelé" (O Rei Pelé). Ông được FIFA trao danh hiệu "Cầu thủ của Thế kỷ" và được Ủy ban Olympic Quốc tế trao danh hiệu "Vận động viên của Thế kỷ"[2].
Được phát hiện từ khi còn rất trẻ, Pelé bắt đầu chơi ở Santos Futebol Clube khi mới 15 tuổi, ở đội tuyển quốc gia khi 16 tuổi và lần đầu đoạt Cúp Thế giới (World Cup) khi mới ở tuổi 17. Dù có nhiều lời mời từ các câu lạc bộ của Châu Âu, Pelé vẫn rất trung thành với câu lạc bộ của mình và đã chơi cho câu lạc bộ này trong suốt hai thập kỷ cho đến năm 1975 khi ông phần nào từ giã sự nghiệp của mình.
Ông là cầu thủ ghi được nhiều bàn thắng nhất cho Đội tuyển bóng đá quốc gia Brasil và ông cũng là người duy nhất trong lịch sử môn thể thao vua dành được 3 World Cup dưới cương vị một cầu thủ. Chiếc áo số 10 nổi tiếng của Pelé đã trở thành chiếc áo truyền thống của các tiền vệ và tiền đạo có lối chơi tấn công kĩ thuật và sáng tạo, và kể từ đó đã không ít cầu thủ ngôi sao của xứ sở Samba đã khoác lên mình chiếc áo ấy.

Đời tư


Chuyện tình cảm

Pelé đã từng 2 lần lập gia đình và cả hai lần đều li dị.
Cuộc hôn nhân với người vợ đầu Rosemeri Cholbi kéo dài trong 12 năm từ 1966 tới 1978, có 2 con gái, 1 con trai là Kelly Cristina, Edson và Jennifer.
Cuộc hôn nhân thứ hai với Assíria - một ca sĩ - kéo dài trong 13 năm từ 1995 đến 2008, có 2 con trai sinh đôi: Joshua và Celeste[9].
Ngoài ra ông còn có 2 con ngoài giá thú.

Zico - "Pele trắng"

Chẳng mấy ai nhớ đến cái tên thật Arthur Antunes Coimbra của ngôi sao đó. Đơn giản là vì ông nổi tiếng hơn với tên gọi ngắn gọn Zico và biệt danh "Pele trắng". Ông được coi như một trong những cầu thủ có kỹ thuật rê dắt bóng và dứt điểm tốt nhất và có thể được coi là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới đầu những năm 1980. Với Pele, Zico là cầu thủ xuất sắc nhất kể từ sau khi ông treo giày: "Qua nhiều năm, chỉ có một cầu thủ tiến sát tôi là Zico".

Ký ức Maracana

Zico là con út của một gia đình trung lưu có tới 5 người con trai chơi bóng ở Quintino, ngoại ô Rio de Janeiro. Giống như nhiều cầu thủ Brazil khác, anh dành phần lớn ước mơ tuổi trẻ là chơi bóng đá chuyên nghiệp.

Trong tuổi thơ của mình, quan hệ của Zico với quả bóng cũng rất xúc động như nhiều đứa trẻ mê bóng đá. Zico thường ngủ với quả bóng đặt cạnh gối, đối xử với nó rất âu yếm. Có khi đó cũng chẳng phải là một quả bóng đúng nghĩa mà được làm từ những chiếc tất lồng vào nhau. Nhưng có một điều chắc chắn là tâm trí của Zico luôn hướng về nó. Và như để đền đáp tình yêu đó, quả bóng không bao giờ phản lại anh. Nó luôn dính vào chân Zico và tuân theo mong muốn của anh trên đường bay tới khung thành.

Zico đã học được những kỹ năng xử lý bóng khéo léo khi ngày ngày chơi bóng đá ngoài bãi biển cùng Edu, Antunes và Nando, những người anh sau này cũng đã chơi bóng cho các CLB Brazil dù không thành công như cậu em.

Những ký ức đầu tiên của Zico về SVĐ huyền thoại Maracana, thánh đường của những người hâm mộ bóng đá Brazil, là vào ngày 23/4/1961, khi chỉ mới 8 tuổi. Và ngày đó đánh dấu sự bắt đầu của mối duyên nợ giữa ngôi sao này với "ngôi đền bóng đá Brazil".

Được bố đưa tới xem một trận đấu mà Flamengo đã kết thúc với chiến thắng ở giải VĐ của hai bang Rio-Sao Paulo, Zico nhỏ bé thích thú xem một cầu thủ rất tài năng có tên gọi Edvaldo Alves de Santa Rosa, cũng được biết với tên gọi Dida. Số 10 của Flamengo đã ghi 2 bàn cho đội VĐ và chiếm luôn vị trí thần tượng trong trái tim Zico. Cậu bé đã hoàn toàn bị chinh phục. Nhưng cũng có những người quen của Zico quả quyết tình yêu này đã bắt đầu sớm hơn rất nhiều, rằng "Di-Da" là một trong những từ đầu tiên Zico phát âm, khi mới 2 tuổi.

4 năm sau kỷ niệm Maracana đó, Zico 12 tuổi xúc động được lần đầu tiên đặt chân vào trong sân bóng của SVĐ mà sau này đã biến anh thành một huyền thoại. Đó là nhờ có Ivo, người láng giềng làm việc trong ban quản lý SVĐ, đưa anh tới đó chơi.

Vào thời gian đó, ngôi sao của chúng ta đã có khả năng biến các hậu vệ đối phương thành trò hề và tung ra những đường chuyền chính xác cho các đồng đội, bất kể đó là trên SVĐ trụi cỏ, sân bóng trong nhà hoặc các trận đấu trên hè phố quá phổ biến ở Brazil. Nhưng trong giấc mơ của Zico, "Ngôi đền bóng đá" Maracana đã ngự trị. Hệt như một sự tiên tri!

Tới Flamengo

Thật khó xác định thời điểm chính xác để một người trở thành một biểu tượng, nhất là khi nó đến một cách tự nhiên không có tác động của công nghệ lăng-xê như ngày nay. Zico là điển hình cho một biểu tượng bóng đá thành công theo kiểu cũ. Tất cả bắt đầu từ đôi chân của một chú bé thiên tài ở một vùng quê yên bình, với tình yêu bóng đá, những phẩm chất truyền thống như lễ phép, kỷ luật và dũng khí.

Bẩm sinh Zico không mạnh mẽ về thể chất. Nhưng sự kết hợp giữa ý chí quyết tâm, tính kỷ luật cùng với một chương trình rèn luyện phát triển cơ bắp và thể hình khắc nghiệt và chế độ ăn kiêng đặc biệt dưới sự hướng dẫn của chuyên gia thể lực Jose Roberto Francalacci đã giúp anh cải thiện đáng kể về thể hình và thể lực. Điều này sau này đã chứng tỏ là có ý nghĩa quyết định sự thành công của anh.

Năm 1967, khi 14 tuổi, Zico tới thử việc ở America, nơi các anh trai Antunes và Edu đang chơi bóng. Khi đó, Zico cũng đang được các đội khác như Inhare và Maraviha chèo kéo làm cầu thủ của họ để chơi ở các giải địa phương. Nhưng định mệnh đã đưa Zico tới với Flamengo. Germano Jose Grilo - nhà sáng lập của Juventude gọi cho người bạn là phóng viên đài phát thanh Celso Garcia tới ngay xem Zico chơi tại một giải bóng đá tổ chức ở CLB Quần vợt River.

Những gì Zico thể hiện đã thuyết phục nhà báo này, người sau này đã trở thành bạn vong niên. Celso đề nghị bố của Zico nên đưa anh tới thử việc ở Flamengo thì tốt hơn. Là một CĐV của Flamengo, bố Zico hưởng ứng ngay. Người anh Antunes đã kịch liệt phản đối còn người anh khác Edu muốn Zico chơi cho America. Nhưng Zico đã nghe theo sự mách bảo của trái tim và muốn tới Gavea (một trong hai sân nhà của Flamengo cùng Maracana). Với tư cách một fan có ảnh hưởng lớn của Flamengo, Celso đã thu xếp để CLB này chịu thử tài và cuối cùng là quyết định thu nhận Zico.
Trong một môi trường bóng đá thuận lợi, Zico bắt đầu con đường trở thành một trong những cầu thủ được ngưỡng mộ nhất trong lịch sử bóng đá.

Ở Flamengo, Zico là cầu thủ chủ chốt trong suốt thời kỳ vinh quang nhất trong lịch sử đội bóng. Cùng với nhiều danh hiệu vô địch trong nước, trong giai đoạn đầu tiên chơi cho Flamengo, Zico cùng đội bóng trở thành vô địch Nam Mỹ rồi vô địch thế giới với các chiếc Cúp Libertadores và Cúp Liên lục địa năm 1981.

Thử thách

Năm 1970, Zico (có biệt danh "Galinho ở Quintino" hoặc Gà trống trong những năm đầu chơi bóng) được nhận món quà là đôi giày bóng đá từ tay danh thủ Carlinhos, người đã chia tay bóng đá vào thời gian đó. Một cử chỉ mang tính biểu tượng nhưng đã khích lệ cầu thủ trẻ này phấn đấu để xứng đáng với người đi trước.

Năm 1971, Zico chơi cho đội 1 lần đầu tiên và đã ghi bàn trong trận hòa 1-1 với Bahia ở SVĐ Fonte Nova. Tuy nhiên, để có cơ hội dự Olympic năm sau đó, ông đã chấp nhận ở lại đội trẻ. Thế nhưng rồi Zico vẫn không được gọi vào đội tuyển dự Olympic 1972. Thất vọng sâu sắc, Zico thậm chí đã nghĩ tới chuyện chia tay bóng đá. Nhưng chính sự động viên và ủng hộ của gia đình đã giúp ông quyết định tiếp tục con đường đã chọn. Ngay cả khi chưa hết buồn chán, Zico vẫn kịp chinh phục ngôi VĐ bang Rio cho Flamengo năm đó, cả ở cấp độ đội trẻ và đội chuyên nghiệp.

Năm 1974, Zico chơi mùa bóng đầu tiên với tư cách một cầu thủ chính thức thường xuyên và cuối cùng đã giành ngôi vô địch bang Rio. Anh thực sự trở thành số 10 mới của đội bóng Rubro-Negros (đỏ tươi-đen, màu áo truyền thống), cho cả thế giới thấy tài năng to lớn của anh, một tài năng thực sự ở đẳng cấp cao nhất. Trên sân cỏ, Zico ghi những bàn thắng theo đủ mọi cách mà chúng ta có thể tưởng tượng được. Ông còn là người chuyền những đường bóng quyết định, một nhà tổ chức và còn nổi tiếng về khả năng đọc trận đấu. Ngoài ra, đó là một siêu cầu thủ chơi tốt cả hai chân và chuyên gia đá phạt. Flamengo được hưởng tất cả những thứ đó khi Zico ở vào thời kỳ đỉnh cao phong độ.

Thử thách thứ hai của Zico là sự ghen tị và thói địa phương chủ nghĩa. Những kẻ ghen ghét nói rằng Zico là dạng ngôi sao không có gì đặc sắc và được tạo ra trong "phòng thí nghiệm Flamengo". Anh trai Edu đã nói về vấn đề này: “Vâng, đúng là ở phòng thí nghiệm ở Quintino. Đó là những món ăn của bà mẹ Matilde”. Ngôi sao của chúng ta cũng bị phê là “gà què ăn quẩn cối xay” khi chỉ là sao ở Maracana mà không duy trì được chất lượng chơi bóng tương tự khi ở các SVĐ khác. Thời gian cuối cùng đã chứng minh rằng những luận điệu trên là ngu xuẩn. Zico đã vượt qua những trở ngại này bằng chính sự thông minh mà ông vẫn sử dụng để vượt qua các đối thủ và đáp trả bằng cả thảy 831 bàn ở khắp nơi trên thế giới trong sự nghiệp thi đấu.

Chẳng có gì phải nghi ngờ rằng Maracana là thánh địa của Zico. Ở đó, ông đã ghi những bàn thắng tuyệt vời và cũng phá một số kỷ lục của SVĐ này. Cũng với chiếc áo số 10 một thời thuộc về Dida, Zico đã vượt qua thành tích của thần tượng. Ông ghi được tới 333 bàn cho Flamengo ở “Ngôi đền bóng đá” này, kỷ lục mà chưa cầu thủ nào phá được. Zico cũng ghi 6 bàn trong một trận đấu gặp Goytacaz tại giải VĐ bang Rio năm 1979 (thắng 7-1), bằng với thành tích của người từng một thời khơi lên khát vọng cầu thủ trong anh.

Dida, đã qua đời năm 2002 ở tuổi 68 do bệnh ung thư, hoàn toàn hài lòng về người đã kế tục xứng đáng sự nghiệp của ông ở Flamengo. Ở một đoạn trích trong cuốn “Dida: Lịch sử của một nhà vô địch” được ghi lại bởi người em trai Luiz Alves, số 10 của Flamengo những năm 1950 và 1960 đã nhận định đầy thiện cảm về Zico: “Một số người coi Zico giống một sản phẩm của phòng thí nghiệm. Đó không phải là sự thật. Sự nghiệp vinh quang Zico có được chính nhờ sự đơn giản trong lối chơi và quan trọng hơn là kỹ thuật bẩm sinh, những thứ mà không một phòng thí nghiệm hoặc máy móc nào có thể tạo ra. Không máy móc nào có thể dạy anh những cú sút hoàn hảo đã trở thành thương hiệu riêng và không gì có thể chỉ bảo anh cách đọc trận đấu. Không máy tính nào trên thế giới này, dù có hiện đại tới đâu, có thể dạy anh cách thực hiện những quả đá phạt trực tiếp hoàn hảo nhường ấy theo cách mà chỉ anh mới có thể. Zico là một cầu thủ hoàn hảo hơn tôi”.

Chinh phục thế giới

Các fan Flamengo không phải mất nhiều thời gian để công nhận Zico là một ngôi sao nhưng sự sùng bái thần tượng đó đã thực sự trở thành bất tử khi thế hệ vàng của đội chinh phục cả Nam Mỹ và thế giới. Zico là thủ lĩnh đội bóng Flamengo huyền thoại những năm 1980 được tạo nên bởi những cầu thủ tuyệt vời như Raul, Junior, Rondinelli, Lico, Tita, Andrade, Adilio,... Họ đã giành hết danh hiệu này tới danh hiệu khác.

Vinh quang bất tận khởi đầu với bàn thắng của Rondinelli tại trận CK giải VĐ bang 1978. Sau đó, đội bóng đã lần lượt chinh phục các danh hiệu VĐQG lần đầu tiên của họ (1980), Cúp Libertadores (1981), Cúp Liên lục địa (1981). Tiếp đó là hai chức VĐQG nữa (1982-83).

Trong các năm 1980 và 1982, Zico là vua phá lưới giải VĐ Brazil (đều với 21 bàn). Thế nhưng, 1981 mới thực sự là năm tuyệt vời nhất với Zico xét về phương diện cá nhân. Anh giành được chiếc cúp Libertadores duy nhất trong lịch sử CLB và là vua phá lưới của giải. Tiếp đó là chiếc Cúp Liên lục địa duy nhất trong lịch sử CLB. Zico còn được bầu là Cầu thủ xuất sắc nhất Nam Mỹ và Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới.
Tất nhiên, với những thành tích đó, Zico đã thực sự trở thành siêu sao hàng đầu thế giới, điều mà không ai có thể phủ nhận. Sau kỷ nguyên của Pele, Zico thực sự là thần tượng số một của hơn 35 triệu người hâm mộ trên khắp đất nước Brazil và những người hâm mộ trên thế giới.

Năm 1979, Zico bắt đầu nổi tiếng khắp thế giới khi tham gia trận đấu biểu diễn trong thành phần đội tuyển thế giới của FIFA. Ngay sau đó, một chuyến đi của Flamengo tới Italia đã khiến Zico được ban lãnh đạo Udinese Calcio. Nhưng cũng phải chờ tới năm 1983 và khá nhiều kỳ công, họ mới mang được Zico về với bản hợp đồng chuyển nhượng thời hạn 2 năm trị giá 4 triệu USD

Nước Ý mộng mơ

Zico khi đó đã là một biểu tượng ở Flamengo và không muốn rời đất nước. Nhưng số tiền mà Udinese chấp nhận bỏ ra quá lớn và CLB này đã không cưỡng nổi. Zico phải ra đi không đúng ý nguyện của bản thân cũng như của các CĐV CLB.

Dù quyết định ra đi này khiến nhiều người hâm mộ quê nhà buồn lòng, Zico cũng được an ủi bởi đã chinh phục được những con tim Udine xa xôi khi giúp đội bóng của họ lọt vào tốp những đội bóng xuất sắc nhất ở đất nước hình chiếc ủng khi đó. Sự xuất hiện của ngôi sao Brazil lẫy lừng thế giới đã trở thành một sự kiện đặc biệt ở nơi đây. Zico đã mang hương vị tinh túy nhất của bóng đá Brazil tới đây, đã khuấy động bầu không khí bóng đá trong những người hâm mộ Udinese đã quen với việc thể hiện tình yêu bóng đá có phần kín đáo, một phần bởi thói quen "biết thân, biết phận" của các CĐV một CLB nhỏ.
Zico không chỉ là một cầu thủ giỏi, ông là một cầu thủ vĩ đại, một nhà thơ trên sân cỏ và những đường bóng của ông chính là những vần thơ tuyệt tác. Các CĐV Udinese vốn quen với thất bại của đội nhà bắt đầu nghĩ tới những danh hiệu. Dù điều đó đã không trở thành sự thật nhưng họ vẫn biết ơn Zico bởi khi chưa có ông họ thậm chí còn chẳng dám mơ.

Tại Italia, Zico có cơ hội đụng đầu với những siêu sao khác như Michel Platini của Juventus và Diego Maradona của Napoli. Ở mùa giải VĐ Italia 1983-84, Zico ghi 19 bàn, chỉ ít hơn chân sút số một Platini đúng một bàn dù phải chơi ít hơn danh thủ Pháp này tới 6 trận.

Nỗ lực nối tiếp nỗ lực. 56 bàn trong 79 trận của Zico là những đóng góp cụ thể nhất mà người Italia không thể quên. Nhưng xét cho cùng thì siêu sao Brazil này vẫn không thành công ở Udinese bởi không giành được một danh hiệu nào. CLB này quá yếu, quá nhỏ và mình ông không đủ để đưa họ tới bến vinh quang.

Hồi hương

Ngoài sân cỏ, tâm trí của Zico luôn hướng về cái nôi Flamengo. Vì thế, khi hết hạn hợp đồng với Udinese, ông đã trở về Brazil mùa Hè 1985 để chơi cho CLB cũ theo bản hợp đồng được tài trợ bởi một nhóm công ty.

Các CĐV bồn chồn chờ đợi một sự trở lại vinh quang của "Pele trắng". Nhưng ngày 29/8 năm đó, Zico dính một chấn thương đầu gối nghiêm trọng sau một cú tắc bạo lực của hậu vệ Marcio Nunes của Bangu. Phải trải qua bốn ca phẫu thuật trong suốt cả năm sau đó, Zico mới cứu vãn được sự nghiệp thi đấu.

Tình hình trở lại tốt đẹp khi Zico hồi phục chấn thương và dẫn dắt Flamengo tới danh hiệu VĐ Brazil lần thứ tư trong lịch sử và cũng là của ông cùng CLB này vào năm 1987.

Tháng 12/1989, Zico giã từ sân cỏ. Ông chơi trận chính thức cuối cùng cho Flamengo trong một trận ở giải VĐQG Brazil gặp Fluminense. Với 731 trận và 508 bàn ghi cho Flamengo, Zico là cầu thủ có số trận chơi cho CLB này nhiều thứ hai trong lịch sử và là cầu thủ ghi bàn xuất sắc nhất lịch sử CLB.

Sứ mạng đặc biệt

Sau khoảng một năm đảm nhận cương vị Bộ trưởng Thể thao Brazil, Zico rút lại quyết định treo giày. Tháng 5/1991, cầu thủ đã 38 tuổi này nhận lời mời sang Nhật Bản chơi cho Sumitomo Metal Industries với sứ mệnh độc nhất vô nhị: đóng góp ảnh hưởng của mình cho sự phát triển bóng đá ở Nhật Bản.

Zico đã chơi cho Sumitomo đúng mùa bóng cuối cùng trước khi giải VĐQG Nhật Bản cũ bị giải thể và cải tiến thành giải VĐQG chuyên nghiệp của Nhật Bản (J-League). Tại J-League, Zico như trở về với những năm đầu sự nghiệp: những SVĐ trụi cỏ và bóng đá còn đậm chất nghiệp dư.

Nhưng ông đã không mất nhiều thời gian để thể hiện tài năng của mình. Khi giải VĐQG mới được thành lập, Sumitomo được đổi tên thành Kashima Antlers với tương quan có phần lép vế so với các CLB giàu hơn và có đội hình mạnh hơn như Yokohama Marinos và Verdy Kawasaki. Thế nhưng đóng góp của Zico đã giúp Antlers vô địch lượt đi và cuối cùng là kết thúc ở vị trí á quân trong mùa giải đầu tiên đó. Kashima Antlers đã khẳng định được chỗ đứng ở giải đấu của các đội bóng ưu tú nhất Nhật Bản.
Và như đã xảy ra ở Brazil, Zico cũng đã chinh phục một quốc gia nữa chứ không chỉ là một CLB nữa. Sự kỷ luật, tài năng và tính chuyên nghiệp của ông rất hợp với văn hóa xứ Phù Tang. Ảnh hưởng đó đã đem lại cho Zico biệt danh "Chúa của bóng đá" của các fan Nhật Bản. Ông ghi nhiều bàn thắng đẹp trong chiếc áo số 10, hai trong số những bàn thắng này, đều trong năm 1993, được xếp vào số những bàn thắng đẹp nhất trong sự nghiệp của ông. Một là trong chiến thắng 2-1 trước Fujita và bàn kia ghi bằng gót khi bóng ở trên không trong trận hủy diệt Tohoku Electric 6-1.

Thực sự, Zico còn được ngưỡng mộ và tôn vinh như một huyền thoại bởi nỗ lực của một cầu thủ chuyên nghiệp, bởi ông không bao giờ tỏ ra mệt mỏi hay muốn xả hơi sau những vinh quang đã giành được trong quá khứ. Zico trở thành một huyền thoại trong bóng đá Nhật Bản.

Năm 1994, quyết định dứt khoát từ giã sân cỏ của Zico trở thành một sự kiện lớn với giới truyền thông Nhật Bản và họ đã thể hiện sự tôn kính ông như một người hùng thể thao thực sự bằng những câu chuyện tràn ngập các tờ báo về một số 10 tuyệt vời.
Để ghi nhận đóng góp của Zico, ngoài một trận đấu chia tay do Antlers tổ chức, các CĐV Nhật Bản đã tổ chức một lễ hội carnaval tháng 10/1994 để tạm biệt thần tượng. Zico được dựng tượng. Đích thân Nhật Hoàng đã gắn huân chương công trạng cho Zico vì đóng góp cho sự phát triển của bóng đá và hình ảnh đất nước này.

Zico có cơ hội chứng tỏ ở đấu trường lớn nhất thế giới khi cùng đội tuyển Brazil dự liên tiếp ba VCK World Cup 1978, 1982 và 1986. Thế nhưng đội bóng có Zico trong thành phần luôn được coi là mạnh nhất thế giới (thậm chí Brazil dự Espana 1982 còn được coi là một trong những đội hình mạnh nhất lịch sử giống như đội đã giành chức VĐTG 1970) lại không một lần vào nổi bán kết giải thế giới. Zico là một trong số những cầu thủ vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá chưa từng giành World Cup. Một vinh dự chẳng vui gì.

Tiền đạo này đã ghi dấu sự khởi đầu ấn tượng bằng pha ghi bàn từ một cú sút hiểm hóc trong chiến thắng 2-1 ngay tại thủ đô Montevideo của đối phương trong trận đầu tiên khoác áo ĐTQG Brazil năm 1976 gặp Uruguay, một trận đấu ở giải giao hữu Tapa Atlantica. Cùng năm đó, ông thể hiện phong độ xuất sắc cùng với Selecao tại giải giao hữu Bicentennial Tournament ở Mỹ, và trở thành biểu tượng mới của Brazil. Người hâm mộ nước này đã lại có thể hy vọng đội tuyển của họ chinh phục đỉnh cao thế giới sau thời đại của Pele.

World Cup 1978

Zico có trận đầu tiên ở giải đấu lớn nhất thế giới tổ chức tại Argentina đầy hứa hẹn. Gặp Thụy Điển ở vòng bảng, Brazil được hưởng một quả phạt góc đúng phút cuối cùng khi tỷ số đang là 1-1. Zico bật cao hơn các cầu thủ phòng ngự đối phương để đánh đầu ghi bàn phá vỡ thế cân bằng. Tuy nhiên, trọng tài người xứ Wales, Clive Thomas, đã có một quyết định đáng hổ thẹn và có thể nói là bất công khi không công nhận bàn thắng với lý do đã thổi còi kết thúc trận đấu khi bóng còn lơ lửng trên không.

World Cup đầu tiên của Zico chìm lấp trong cảm giác bị hành hạ bởi chấn thương giãn cơ chưa lành và không hài lòng về đấu pháp thiên về phòng ngự của HLV Claudio Coutinho. Nhưng nhiều người hâm mộ đội bóng vàng-xanh tin rằng dù có cố gắng thế nào đi nữa, Brazil cũng sẽ chẳng thể vượt qua được Argentina trên đất của họ khi mà sức mạnh của đội chủ nhà còn được bồi đắp bởi sự hỗ trợ của các nhân tố ngoài chuyên môn.

World Cup 1982

Cú hat-trick của Zico vào lưới Bolivia ở vòng loại đã giúp Brazil chính thức giành vé dự VCK tới TBN năm 1982.

Mặc dù Zico từng có World Cup đầu tiên không ấn tượng ở Argentina năm 1978, những màn trình diễn trong màu áo CLB trước Espana 82 đã khiến người hâm mộ khắp thế giới mong chờ rất nhiều ở ông khi tới TBN. Zico vào World Cup này với tư cách một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới và được ngưỡng mộ nhất.

Không hổ thẹn là người kế thừa chiếc áo số 10 của Pele và Rivelino, Zico ghi được 4 bàn thắng ở xứ sở đấu bò tót, trong đó có một cú đá phạt hiểm hóc và một cú móc kiểu “xe đạp chổng ngược” đều ở trận gặp New Zealand.

Tới TBN năm đó, Brazil trở lại với sở trường của họ là phong cách tấn công đẹp mắt quen thuộc vốn rất phù hợp với khả năng tăng tốc, những pha xử lý kỹ thuật và những cú sút bất ngờ của Zico. Họ vào giải với vị thế ứng viên sáng giá nhất cho ngôi VĐ bởi sở hữu nhiều cầu thủ hàng đầu thế giới như Zico, Falcao, Socrates,... Nhưng việc đội hình mạnh nhất kể từ năm 1970 lại thiếu một trung phong tương xứng - Careca chấn thương còn Serginho không xuất sắc như các đồng đội tuyến dưới - khiến họ phải trả giá rất lớn. Các fan của Selecao vẫn chờ ngôi VĐ mà họ để lạc mất từ sau năm 1970 và quả thật họ đã trình diễn sức mạnh vượt trội ngay từ vòng bảng.
Những người Argentina đã bị “trượt chân” trước đối thủ Italia nhiều tiểu xảo hơn và sau đó chính thức bị loại khỏi giải bởi Brazil trong một trận thua 1-3 đầy bạo lực mà chính thiên tài Maradona đã bị nhận thẻ đỏ vì nổi cáu đạp Batista. Thế nhưng rồi tới lượt Zico và các đồng đội, ứng viên sáng giá nhất của ngôi vô địch, cũng chung số phận như Argentina. Trong một trận đấu kinh điển của lịch sử World Cup, Brazil bị một đội Italia tỉnh táo và không ngại “chơi bẩn” đánh bại còn thủ lĩnh Zico bị Claudio Gentile phạm lỗi không thương tiếc trong sự nương tay của trọng tài. Tuy nhiên, cũng phải thấy đất nước của những kiệt tác kiến trúc và hội họa đã có được Paolo Rossi thăng hoa rất đúng lúc. Hat-trick của tiền đạo này đã che khuất những bàn thắng tuyệt vời của Socrates và Falcao khi mà tiền đạo Serginho lại vô duyên trong tận dụng những cơ hội bằng vàng.

Đội bóng của thứ bóng đá siêu nghệ thuật và lối chơi tấn công quyến rũ cả hành tinh dưới sự chỉ đạo của HLV Tele Santana đã thất bại ở giải đấu mà họ là đội được đánh giá cao nhất.

World Cup 1986

Bốn năm sau đó, Zico đã ở tuổi 33. Kế hoạch chinh phục World Cup của siêu sao này một lần nữa ra tro bởi chấn thương chưa lành ảnh hưởng tới phong độ. Việc Zico dự World Cup trên đất Mexico thực ra chỉ khẳng định sự dũng cảm và quyết tâm của cầu thủ này trong nỗ lực cuối cùng khi lực đã bất tòng tâm. Zico chơi 3 trận ở World Cup 1986 đều với tư cách cầu thủ dự bị.

Ở trận đấu cuối cùng trong sự nghiệp thi đấu quốc tế, ông đã bỏ lỡ quả penalty quyết định trong thời gian thi đấu chính thức ở trận tứ kết gặp Pháp của Platini. Định mệnh trớ trêu cho Brazil được hưởng quả penalty đó ngay sau khi HLV Tele Santana cho Zico vào sân. Một quả đá kỹ thuật nhưng bàn thắng thì không có. Trận đấu kết thúc với kết quả hòa dẫn tới việc phải phân định thắng thua ở loạt luân lưu 11m. Zico sau đó đã thực hiện thành công quả đá của mình nhưng các đồng đội Socrates, Julio Cesar lại đá hỏng và Brazil bị loại.
Một kết thúc buồn cho một trong những cầu thủ nổi tiếng nhất Brazil trong lịch sử. Zico chia tay ĐTQG sau giải đấu ở cột mốc 72 trận và 52 bàn, thành tích ghi bàn xuất sắc thứ ba sau Pele và Romario.

Zico-cầu thủ thật vĩ đại là điều không còn phải bàn cãi. Nhưng Zico-HLV thì chưa thể coi là vĩ đại sau 6 năm lăn lộn trên đất Nhật Bản và Thổ Nhĩ Kỳ. Có lẽ ông cần nắm trong tay một đội bóng mạnh, cỡ Brazil hay Real Madrid chẳng hạn, để trổ hết tài năng.

Sau World Cup 2002, LĐBĐ Nhật Bản (JFA) ráo riết tìm kiếm người thay thế Philippe Troussier và cuối cùng đã quyết định chọn Zico. Một quyết định gây tranh cãi.

Kinh nghiệm huấn luyện và quản lý của Zico không có gì đáng nói ngoài một thời gian ngắn làm HLV CLB cũ Kashima Antlers trong năm 1999 với thành tích tốt nhất là đưa họ vào tới trận CK League Cup Nhật Bản (thua Kashiwa Reysol ở loạt đá luân lưu 11m). Ông cũng có thời gian dài làm giám đốc kỹ thuật cho CLB Nhật Bản này và một thời gian ngắn làm điều phối viên kỹ thuật của ĐT Brazil ở World Cup 1998

Dù thiếu kinh nghiệm huấn luyện, Zico hiểu biết khá rõ bóng đá Nhật nhờ những năm chơi bóng và tham gia làm công tác huấn luyện và quản lý ở Kashima. Thêm nữa, JFA cũng đã quá mệt mỏi với việc phải chứng kiến những va chạm của Troussier với giới truyền thông trong khi các cầu thủ lại thất vọng về khả năng quản lý vi mô của ông này. Trong khi đó, Zico lại có được sự tôn trọng của các nhà báo và các cầu thủ.

Ngay sau khi nhận chức, Zico đã cố gắng truyền tinh thần và lối chơi tấn công cống hiến vào đội bóng xứ mặt trời mọc. Thế nhưng triều đại của ông vẫn khởi đầu khá gập ghềnh, trong đó có trận thua đậm Argentina 1-4 tháng 6/2003. Nhật Bản cũng chật vật mới đánh bại được Oman 1-0 trên sân nhà (tháng 2/2004) trong trận đầu tiên vòng bảng thứ nhất World Cup 2006 khu vực châu Á và một số cầu thủ đã bị treo giò sau vụ bê bối say rượu. Bất chấp sự chỉ trích của báo giới và một số CĐV Nhật đã tuần hành trên đường phố Tokyo để đòi JFA sa thải ông, Zico quyết không bỏ cuộc.
Ông chấp nhận áp dụng sơ đồ 3-5-2 cổ điển chú trọng kiểm soát bóng nhằm tận dụng sức mạnh của đội ngũ đông đảo các tiền vệ giỏi Nhật Bản. Đội Nhật Bản của Zico chịu ảnh hưởng lớn của phong cách chơi bóng ngắn Brazil nhưng HLV này cũng đã thử nghiệm sơ đồ hiện đại 4-4-2 để có thể linh hoạt chuyển đổi giữa các sơ đồ 4-4-2 và 3-5-2 tùy theo đối thủ.

Cuộc gượng dậy được đánh dấu bằng chức vô địch châu Á sau trận thắng chủ nhà Trung Quốc 3-1 tại Asian Cup tháng 7/2004. Đó là một chiến thắng tuyệt vời không chỉ bởi danh hiệu đã đạt được mà còn bởi bản lĩnh của một đội bóng lớn trước sức ép khủng khiếp của các CĐV Trung Quốc và thực tế là đội bóng của Zico chỉ dựa vào một cầu thủ chinh chiến” ở châu Âu Shunsuke Nakamura.

Phong độ tuyệt vời đó tiếp tục được khẳng định tại Cúp các Liên đoàn châu lục 2005. Sau trận đầu thua sát nút Mexico một phần do thiếu kinh nghiệm dù đã dẫn bàn sớm, Nhật Bản đã thắng đội vô địch EURO 2004 Hy Lạp 1-0 và thủ hòa với Brazil 2-2. Dù không đủ điểm để lọt vào bán kết, Nhật Bản đã được coi trọng hơn.

Sau đó, Zico đã giúp Nhật Bản trở thành đội đầu tiên vượt qua vòng loại World Cup 2006. Họ có 5 trận thắng và 1 trận thua ở vòng bảng đấu loại cuối cùng trước Iran, Bahrain và CHDCND Triều Tiên sau khi đã toàn thắng 6 trận trong vòng bảng đầu tiên. Họ cũng đã tạo được ấn tượng tốt khi đánh bại Czech và Hy Lạp, hòa Anh, Brazil và Đức. Tuy nhiên, ở đấu trường lớn nhất thế giới diễn ra mùa hè 2006 tại Đức, họ đã không giành nổi một trận thắng. Thua hai trận trước Australia, Brazil và hòa Croatia, ghi 2 bàn trong khi để thủng lưới tới 7 bàn và bị loại sau vòng bảng. Zico lập tức xin từ chức.

Vừa chia tay ĐT Nhật Bản, Zico đã có ngay việc làm mới. Ông ký hợp đồng hai năm làm HLV trưởng CLB Fenerbahce của TNK ngày 4/7/2006.

Ông giành được chức VĐ TNK 2007 và Siêu Cúp TNK ngay trong mùa bóng đầu tiên trên mảnh đất mới. Dưới sự dẫn dắt của ông, Fenerbahce cũng đã vượt qua vòng bảng Champions League lần đầu tiên trong lịch sử CLB này và sau đó là đánh bại Sevilla để lọt vào tứ kết mùa giải 2007-08.

Sau những thành công cả ở giải vô địch TNK và các trận quốc tế, Zico nhận được biệt danh mới từ các CĐV Fenerbahce: Kral Arthur (có nghĩa là “Vua Arthur" trong tiếng Thổ).

Tháng 2/2008, HLV này dự lễ trao giải Zaman lần thứ 18, một sự kiện được coi như giải Oscar của bóng đá TNK do quy mô hoành tráng của lễ trao giải. Ông đoạt danh hiệu HLV xuất sắc nhất năm 2007 của bóng đá TNK sau khi lọt vào danh sách 5 đề cử cùng với 4 người khác, trong đó có Fatih Terim - HLV ĐTQG TNK.

Tạp chí Onze Mondial của Pháp đã nêu bật những đóng góp của Zico cho Fenerbahce. Họ đưa hẳn một bài 6 trang về bước tiến của Fenerbahce và ca ngợi CLB TNK này đã gia nhập nhóm những CLB quan trọng nhất châu Âu.
Thất bại trong gang tấc trước Chelsea ở tứ kết Champions League đã dập tắt giấc mơ vinh quang của thầy trò Zico. Tuy nhiên, cho tới thời điểm này, ông hoàn toàn có thể tự hào là HLV thành công nhất trong lịch sử Fenerbahce trên đấu trường lớn nhất của bóng đá CLB châu Âu và rất có thể còn cải thiện được điều đó trong những mùa tới.

Thông tin cá nhân
Tên đầy đủ Manoel Francisco dos Santos
Ngày sinh 28 tháng 10, 1933(1933-10-28)
Nơi sinh Pau Grande (RJ), Brazil
Ngày mất 19 tháng 1, 1983 (49 tuổi)
Nơi mất Rio de Janeiro, Brazil
Chiều cao 1.69 m (5 ft 7 in)[1]
Vị trí Tiền đạo, Tiền vệ
CLB trẻ
1948-1952 S. C. Pau Grande
CLB chuyên nghiệp1
Năm CLB Số trận
(số bàn thắng)*
1953-1965
1966
1967
1968
1968-1969
1972 Botafogo
Corinthians
Portuguesa Santista
Atlético Junior
Flamengo
Olaria 581 (232)[2]
010 00(2)
000 00(0)
001 00(0)
015 00(4)
010 00(1)
Đội tuyển quốc gia
1955-1966 Brazil 050 0(12)


Chú bé có đôi chân dị dạng

Bà mụ là người đầu tiên phát hiện ra dị tật của cậu bé mà bà vừa mới giúp ra đời: chân trái của nó cong vòng ra bên ngoài, trong khi chân phải ngắn hơn lại cong vào phía trong giống như hình chữ C. Cứ như là có một cơn gió quái ác đã thổi bạt hai chân thằng bé về một phía rồi sau đó không để nó quay trở lại vị trí cũ được nữa. Nếu như sau này nó có đi lại được như một đứa trẻ bình thường thì cũng đã là một phép lạ rồi.


Hôm ấy là ngày 28/10/1933 tại Pau Grande, một thị trấn nhỏ cách thủ đô Rio de Janeiro của Brazil khoảng 45 dặm. Bà mụ hoàn toàn không thể biết rằng mình vừa mới đỡ cho ra đời một trong những cầu thủ vĩ đại nhất của bóng đá thế giới, người có tên là Manuel Francisco dos Santos. Thế nhưng thế giới sẽ chỉ biết đến cậu bé dị dạng này dưới cái tên Garrincha - Con chim nhỏ - một loài chim có bộ lông màu vàng sẫm điểm những sọc đen, riêng mào và đuôi có màu đỏ, hót cực hay. "Con chim nhỏ" Garrincha rồi đây cũng sẽ cất những tiếng hót tuyệt hay trên các sân cỏ thế giới.



Khi đã 20 tuổi, Garrincha rời đội bóng tỉnh lẻ Teresopolis để tới thử việc ở Botafogo, một trong những câu lạc bộ lớn nhất của Brazil lúc bấy giờ. Huấn luyện viên của Botafogo chia đôi đội hình đá tập, cho chàng trai rụt rè chân thấp chân cao - khi ấy vẫn còn được mọi người gọi là Mane - chơi thử ở vị trí cánh phải rồi ra lệnh cho hậu vệ lừng danh bên cánh trái của đội tuyển Brazil lúc bấy giờ là Nilton Santos "bắt chết" đối thủ. Điều đó chẳng khác gì như một mệnh lệnh "khai tử" chàng trai rụt rè đến từ tỉnh lẻ. Không chỉ có Nilton Santos mà tất cả mọi người trên sân tập lúc ấy đều nghĩ rằng đây là buổi tập đầu tiên nhưng cũng là buổi cuối cùng của chàng trai này ở câu lạc bộ. Khi Mane có bóng, Santos bình thản tiến lại, tin chắc rằng mình sẽ đoạt được bóng một cách dễ dàng. Thế nhưng bằng một động tác bất ngờ đến khó tin, Mane đẩy bóng qua háng Santos và khi hậu vệ này quay lại để đuổi theo thì mất thăng bằng ngã chổng cả chân lên trời... Cầu thủ vĩ đại của Brazil đã ra mắt lần đầu một cách ấn tượng như thế và không phải ai khác mà chính Nilton Santos là người yêu cầu ban lãnh đạo câu lạc bộ Botafogo ký ngay hợp đồng với
Garrincha với cúp Nữ thần vàng sau World Cup 1962

chàng trai kỳ dị này.

Đó là ngày khởi đầu sự nghiệp của một số phận kỳ lạ trong làng bóng đá thế giới.

Một tài nghệ vô song



Nilton Santos cũng như các hậu vệ khác của đội tuyển Brazil phải lấy làm may mắn bởi vì họ cùng ở chiến tuyến với Garrincha chứ không phải là đối thủ của anh. Không biết có phải do bị dị tật ở chân khiến cho Garrincha có được những động tác kỳ lạ hay không, nhưng quả thật tài nghệ lừa bóng của Garrincha là không tiền khoáng hậu, không ai có thể lặp lại hoặc bắt chước nổi. Khi di chuyển, do chân phải ngắn hơn chân trái - vào lúc Garrincha trưởng thành ngắn hơn đến 6 cm - nên Garrincha phải dùng một chân làm trụ để lê chân kia theo như người bị thọt. Nhưng nếu chỉ nhìn cái vẻ ngoài Garrincha như thế mà coi thường thì sẽ phải trả giá đắt. Đôi chân của Garrincha nhanh như ánh đèn flash và bằng lối đá được mô tả là "uyển chuyển như cánh bướm nhưng chích đau như nọc ong", Garrincha có khả năng biến mỗi trận đấu có mình tham gia thành một vở diễn đầy kịch tính, tràn đầy niềm vui. Nhưng riêng đối với những cầu thủ được giao nhiệm vụ kèm Garrincha thì đó quả là địa ngục. Rất nhiều đối thủ đã lâm vào tình trạng dở khóc dở cười khi bị Garrincha "xỏ lỗ kim" hoặc đi bóng qua người làm cho mất chân trụ ngã sóng xoài trước con mắt của hàng ngàn khán giả. Garrincha biết cách biến những khiếm khuyết mà số phận trớ trêu đã bắt anh phải chịu đựng thành những ưu thế đặc biệt, sử dụng chúng vào tài nghệ lừa bóng để trêu ngươi lại số phận!

Jean Phillipe Retthacker, một chuyên gia về bóng đá đã mô tả nghệ thuật lừa bóng của Garrincha: "Garrincha có thói quen giữ bóng lại một chỗ, thân trên của anh đong đưa như thể đang thôi miên cầu thủ đối phương. Chân phải của Garrincha cũng luôn lúc lắc trên không để thu hút sự chú ý của đối thủ. Khi đối thủ lao vào cướp bóng thì phép lạ xảy ra. Nhờ cấu trúc rất đặc biệt của chân trái, Garrincha xoay người rất nhanh, sử dụng má ngoài chân phải chạm bóng, nhẹ nhàng gạt qua một bên rồi sau đó là một chuỗi các động tác kỹ thuật biến ảo khôn lường...".

Garrincha có tài thoát ra khỏi số đông các cầu thủ đeo bám mình một cách dễ dàng, trong không gian rất hẹp, nói một cách ví von là "chỉ bằng một chiếc khăn mùi xoa". Rất nhiều cầu thủ đối phương đã phải ngậm đắng nuốt cay khi thấy trái bóng lướt qua ngay bên mình mà không làm gì được, vì dường như ở Garrincha có cái linh cảm đặc biệt bén nhạy để xác định đâu là chân trụ của đối phương.

Tài nghệ lừa bóng tuyệt luân của Garrincha đã dẫn tới những câu chuyện huyền thoại nửa hư nửa thực, chẳng hạn như chuyện trong một trận đấu giữa đội của Garrincha với đội Costa Rica, Garrincha đã lừa bóng qua toàn bộ các cầu thủ đối phương, nhưng khi đối mặt với thủ môn, anh không sút mà dẫn bóng... quay ra, lại tiếp tục lừa bóng qua toàn bộ các cầu thủ đối phương một lần nữa rồi mới sút bóng vào lưới. Lý do là vì Garrincha muốn đưa bóng... qua háng thủ môn, mà anh chàng thủ môn này lại cương quyết khép chân lại...

Hậu vệ Nilton Santos, người đã đề nghị câu lạc bộ Botafogo ký hợp đồng với Garrincha và sau này là một bạn đồng đội thân thiết với Garrincha đã nhận xét rằng "chỉ riêng một mình Garrincha đã là một trận đấu trong trận đấu. Anh ấy luôn làm cho người ta hứng khởi như khi được xem một vở diễn".

Lối chơi kỳ lạ

Nhưng cũng chính phong cách chơi tài tử, ham rê dắt của Garrincha đã suýt chút nữa làm hại sự nghiệp của anh. Khi chuẩn bị nhân sự cho chiến dịch chinh phục World Cup năm 1958 tổ chức ở Thụy Điển, huấn luyện viên khi ấy của Brazil là Vicente Feola - biệt danh "Gã Mập" - đã định loại Garrincha ra khỏi đội hình. Chỉ nhờ có sự năn nỉ hết nước
hết cái của các đồng đội trong đội tuyển mà ông Feola mới đồng ý cho Garrincha đi theo, ở vị trí dự bị, cùng với Pele, khi ấy mới hơn 17 tuổi.

Trận đầu gặp Áo, huấn luyện viên Feola không dám mạo hiểm tung cầu thủ dự bị của mình vào trận. Nhưng rồi chấn thương của Joela cùng với sự sa sút phong độ của Didi đã buộc ông Feola không có lựa chọn nào khác là tung Garrincha vào trận đấu thứ hai, gặp Anh, hòa 0-0, rồi sau đó tung cả Garrincha và Pele vào trận Brazil gặp đội tuyển Liên Xô của Lev Yashin, lần đầu tham dự World Cup và vừa mới vô địch Olympic 2 năm trước đó. Khán giả Thụy Điển đã bàng hoàng chứng kiến sự ra đời của hai ngôi sao lớn, đặc biệt là cầu thủ chạy cánh phải nhỏ con có đôi chân kỳ dị. Hậu vệ cánh trái của đội tuyển Liên Xô là Kuznetsov (Garrincha không phân biệt được cầu thủ nào của Liên Xô mà gọi tất cả đều là Joao) đã khốn khổ vì đeo bám Garrincha không nổi. Người ta kể lại không biết bao nhiêu lần giai thoại về phong cách thi đấu lạ lùng của Garrincha trong trận đấu này. Sau khi lừa bóng qua và khiến một cầu thủ đối phương ngã bệt trên sân cỏ, Garrincha dừng bóng lại, một chân đặt trên trái bóng, lưng vẫn quay về phía cầu thủ bị ngã nhưng đưa tay ra đằng sau kéo đối thủ lên rồi mới tiếp tục rê bóng!

Giấc mơ triệu phú của một thiên tài

Khi đã ngoài 40 tuổi, Garrincha vẫn chấp nhận chạy đuổi theo quả bóng trong câu lạc bộ mang tên Những nhà triệu phú, gồm những cầu thủ quá lứa lỡ thời đi thi đấu biểu diễn ở các tỉnh lẻ của Brazil. Thiên tài bóng đá Brazil giờ đây thi đấu không phải vì niềm đam mê trái bóng tròn mà đơn giản chỉ vì mưu sinh. Cho tới tận dịp Giáng sinh năm 1982, Garrincha vẫn còn xỏ giày ra sân...

Ba tuần sau đó, người ta đưa Garrincha vào một bệnh viện từ thiện ở thủ đô Rio de Janeiro, trong tình trạng bị ngộ độc rượu. Mọi sự cấp cứu đều vô hiệu. Ngày 20/1/1983, cầu thủ chạy cánh phải vĩ đại nhất của Brazil, người có tên trong mọi danh sách cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ 20, qua đời ở tuổi 50. Trước khi chôn cất, người ta không tìm thấy trong túi áo của Garrincha một đồng nào, chỉ có duy nhất một chiếc vé xổ số. Một quái kiệt sân cỏ có số phận kỳ lạ đã đi vào cõi hư vô với giấc mơ trở thành triệu phú mãi mãi không thành.

Trên bia mộ của Garrincha, Didi, một đồng đội lừng lẫy của Garrincha đã cho khắc dòng chữ: "Garrincha đối với bóng đá cũng như Picasso trong hội họa!". Một lời đánh giá chân thành, đúng đắn và cảm động đối với một thiên tài bị lãng quên...

Ronaldo Luis Nazário de Lima sinh 18 tháng 9 năm 1976 (tại Rio de Janeiro), thường được biết với tên Ronaldo, là một cầu thủ bóng đá người Brasil. Hiện anh là cầu thủ tự do sau khi chấm dứt hợp đồng với câu lạc bộ Ý A.C. Milan. Ronaldo có biệt danh là "Người ngoài hành tinh". Vua bóng đá Pelé đã xếp Ronaldo vào danh sách 125 cầu thủ còn sống xuất sắc nhất tháng 3 năm 2004. Năm 1999, tạp chí World Soccer xếp anh đứng hạng 9 trong danh sách 100 cầu thủ hay nhất thế kỉ 20. Năm 2007 tạp chí France Football đã bầu anh vào đội hình 11 cầu thủ giỏi nhất mọi thời đại.

Ở vị trí tiền đạo, Ronaldo có được nhiều thành công trên đấu trường quốc tế: vô địch World Cup 1994 và World Cup 2002 cùng đội tuyển Brasil. Với 15 bàn thắng qua 3 kì World Cup, Ronaldo đang giữ kỉ lục ghi bàn tại đấu trường bóng đá lớn nhất này. Anh cùng với Zinedine Zidane là hai cầu thủ có nhiều danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA nhất với 3 lần (Ronaldo được giải này vào các năm 1996, 1997 và 2002). Anh cũng có 2 Quả bóng vàng châu Âu trong bộ sưu tập giải thưởng cá nhân của mình.

Tuy nhiên sự nghiệp của Ronaldo cũng gắn liền với những chấn thương đầu gối, cho đến nay anh đã trải qua 2 cuộc giải phẫu lớn và rất nhiều chấn thương nhỏ. Ngày 14 tháng 2 năm 2008, anh bị đứt gân đầu gối phải trong trận Milan gặp Livorno. Nhiều người cho rằng sau chấn thương này (phải nghỉ dưỡng ít nhất là 9 tháng), anh sẽ phải kết thúc sự nghiệp thi đấu của mình.

Tiểu sử
Ronaldo sinh ngày 18 tháng 9 năm 1976 tại bệnh viện Sao Francisco Javier, thành phố Rio de Janeiro, Brasil. Gia đình anh nghèo, sống ở khu ngoại ô Bento Ribeiro, đây là nơi anh làm quen với bóng đá đường phố từ tuổi ấu thơ.

Lúc nhỏ anh không ham học nhưng rất mê đá bóng. Anh thường nói: "Tại Brasil, đường phố là trường đại học tốt nhất mà bạn có thể theo học". Gia đình anh khá bất ổn, cha mẹ ly dị vào năm anh 17 tuổi. Lúc ấy Ronaldo chơi cho Cruzeiro và là người kiếm tiền nuôi gia đình. Tài năng bóng đá của anh phát triển rất sớm, năm 20 tuổi trở thành cầu thủ trẻ nhất đoạt danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA và năm sau là cầu thủ trẻ nhất đoạt Quả bóng vàng châu Âu. Vì có khả năng dẫn bóng đi lắt léo với tốc độ cao, Ronaldo được báo giới đặt cho biệt danh "Người ngoài hành tinh".

Năm 1994, anh đá cho câu lạc bộ PSV Einhoven ở vị trí tiền đạo. Sau đó là FC Barcelona, Inter Milan, Real Madrid bằng những cuộc chuyển nhượng đình đám. Thời gian này anh bị chấn thương liên miên nhưng cũng kịp đóng góp cho đội tuyển Brasil chiếc cúp thế giới tại World Cup 2002. Năm 2006, không được Real Madrid trọng dụng, Ronaldo chuyển sang chơi cho A.C. Milan. Tháng 4 năm 2008, gặp một chấn thương nghiêm trọng, Ronaldo phải nghỉ bóng đá ít nhất 9 tháng.

Ronaldo đã nhiều lần đính hôn với các người mẫu nổi tiếng. Năm 1997 là cuộc tình với Suzanna nhưng đổ vỡ vào năm sau. Đến 1999, anh cưới Milene Domique, hôn nhân này kéo dài 4 năm và họ đã có chung một con trai tên Ronaldo. Năm 2005, anh đính hôn với siêu mẫu Daniela Cicarelli, nhưng không cưới vì sau đó anh lại cặp kè với Raica Oliveira. Đến 2006, sau một World Cup không mấy thành công, Ronaldo và Raica chia tay nhau. Từ đó đến nay (2007) anh sống độc thân.

Tháng 4 năm 2008, trong thời gian nghỉ ngơi vì chấn thương, Ronaldo đã mắc phải một vụ tai tiếng với gái gọi. Cụ thể là sau khi dự khán trận đấu giữa Flamengo với Batofogo, anh đã thuê 3 gái gọi về nhà, nhưng về đến nhà mới biết cả 3 là gái giả trai. Ronaldo đã cho tiền và bảo họ về, song bọn người này đòi nhiều hơn thế. Anh không đồng ý và sau đó chuyện rùm beng trên báo chí với nhiều chi tiết giá họa, khiến cho anh phải suy sụp một thời gian. Sau vụ này, uy tín của Ronaldo xuống nhanh chóng. Một vài nhà tài trợ đã dọa chấm dứt hợp đồng với anh, UNICEF cũng tuyên bố Ronaldo không còn là đại sứ thiện chí của họ vì vụ tai tiếng này.

Biệt danh

Ngoài biệt danh "Người ngoài hành tinh" được cả thế giới biết đến, Ronaldo còn có nhiều biệt danh khác, như "Răng thỏ" (chỉ hàm răng hô của anh), "Gã béo" (xuất hiện hồi 2006 khi trọng lượng cơ thể của anh lên tới 92 kg). Lúc bé, chị gái Ronaldo do không phát âm được tên anh, đã gọi anh là "Dadado", đây cũng là tên thông dụng lúc nhỏ của anh.

Khi nổi tiếng trong màu áo Brasil, anh và Romário hợp thành bộ đôi tiền đạo rất ăn ý, được báo giới gọi là "bộ đôi Ro - Ro". Bộ đôi Ro - Ro trong năm 1997 từng là một nỗi khiếp sợ đối với những hàng phòng thủ, thế nhưng từ năm 1998 Romário không được chơi nhiều cho tuyển vàng - xanh, cái danh hiệu này không còn được nhắc tới.

Từ World Cup 1998 trở đi, đội tuyển Brasil nổi lên một danh hiệu khác, dùng để chỉ Ronaldo và những cái tên quan trọng khác cùng bắt đầu bằng chữ R, đó là cụm từ "Bộ 3R". Tại World Cup 1998, từ này dùng để chỉ sự có mặt của Ronaldo, Rivaldo và Roberto Carlos, 3 người đều được bầu vào đội hình xuất sắc nhất World Cup năm đó. Năm 2002, bộ 3R là Ronaldo, Rivaldo và Ronaldinho, tiếp tục có mặt trong đội hình xuất sắc của World Cup. Đến World Cup 2006, Rivaldo không đá và Robinho trở thành một trong bộ 3R. Cụm từ "bộ 3R" nổi tiếng với tuyển vàng - xanh trong một thời gian dài, nó nói lên phần nào sự ổn định về phong độ của Ronaldo, khi anh luôn được coi là trụ cột của đội bóng trong 3 kỳ World Cup.

Kể từ mùa xuân năm 2008, sau khi Ronaldo, Kaka và Pato cùng toả sáng trên hàng tiền đạo của AC Milan trong một trận đấu với Udinese Calcio, có thêm một cụm từ: "Ka-Pa-Ro", mà báo giới dùng để chỉ bộ 3 này.

Sự nghiệp
Câu lạc bộ

Ronaldo đang điều khiển bóng trong vòng cấm địa bằng kỹ thuật cá nhân, ảnh chụp trong trận Real Madrid gặp Real SociedadCũng như nhiều ngôi sao Brasil khác, Ronaldo khởi đầu sự nghiệp bóng đá không chuyên của mình trong những đội bóng đường phố. Anh chơi những trận bóng nghiêm túc đầu đời của mình tại câu lạc bộ quần vợt Valqueire và thường ở vị trí thủ môn. Nhưng huấn luyện viên Fernando dos Santos đã nhanh chóng phát hiện tài năng của Ronaldo, đưa anh vào chơi bóng đá 11 người tại câu lạc bộ Social de Ramos. Thời gian này anh ghi được 166 bàn, trong đó có trận ghi tới 11 bàn. Với sự thể hiện đó, anh được mời chơi cho São Cristóvão, một đội bóng hạng II ở Brasil.

São Cristóvão xem như là nơi khởi đầu sự nghiệp của Ronaldo. Anh nổi tiếng ở đây từ năm 14 tuổi với những bàn thắng ấn tượng. Thời gian ở São Cristóvão, anh ghi được 36 bàn sau 54 trận đấu và rất được huấn luyện viên của đội, ông Adfredo, trọng dụng. Thế nhưng mơ ước từ nhỏ của Ronaldo là được chơi cho Clube de Regatas do Flamengo, nơi thần tượng Zico đã trở thành huyền thoại. Anh có một cơ hội để vào câu lạc bộ chủ sân Maracana vào năm 1992, nhưng trong lần tuyển chọn ấy có quá nhiều người, lại đi bộ đến trễ do không đủ tiền đi xe buýt nên Ronaldo không được để mắt tới nhiều, thậm chí không được đưa tiền xe về nhà. Trên đường về anh còn bị giật đồng hồ đeo tay. Hai chuyến đi bộ đó đã làm Ronaldo thất vọng với đội bóng thần tượng thuở ấu thơ.

Nhưng những gì anh thể hiện tại São Cristóvão và đội tuyển U17 Brasil đã làm cho một đội bóng khác để mắt tới, đó là Cruzeiro E.C, sẽ là nơi anh bắt đầu sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp.


Ronaldo đang điều khiển bóng trong vòng cấm địa bằng kỹ thuật cá nhân, ảnh chụp trong trận Real Madrid gặp Real Sociedad

Cruzeiro

Năm 1993, Ronaldo chuyển sang chơi cho Cruzeiro với một hợp đồng trị giá 30.000 bảng Anh. Anh bắt đầu được trả lương và có thể dồn tâm sức vào bóng đá. Từ đó người ta thấy khả năng của Ronaldo có nhiều tiến bộ.

Mùa giải 1993-1994, cũng là mùa giải duy nhất anh chơi cho Cruzeiro trước khi chuyển sang chơi ở châu Âu, anh ghi được 58 bàn sau 60 trận đấu, trong đó có một trận anh ghi được 5 bàn.

PSV

Năm 1994 sau World Cup tại Mỹ, tuy không ra sân trận nào nhưng Ronaldo đã được sự chú ý của rất nhiều câu lạc bộ châu Âu. Và PSV Einhoven đã nhanh tay có được anh bằng một hợp đồng trị giá 4 triệu bảng. Anh tự giới thiệu mình khá đau đớn với các fan của đội bóng Hà Lan bằng một cú va đầu vào cửa sân bay. Nhưng sau đó đã ghi được tới 34 bàn sau 37 trận trong mùa đầu tiên, trở thành vua phá lưới của giải: một thành tích phi thường với một cầu thủ 18 tuổi.

Tuy nhiên ở mùa bóng 1995 - 1996, anh bị một chấn thương nặng nơi đầu gối làm cho phải thường xuyên ngồi ngoài sân. Khi ấy Inter và Barcelona đều tỏ ý muốn ký hợp đồng với ngôi sao dự bị này. Và PSV Einhoven đã nhanh chóng thương lượng với cả hai. Mùa hè năm 1996, Barcelona chính thức có được Ronaldo sau một vụ kiện tại Bosman, mà Inter Milan đã thua cuộc do không có đủ 20 triệu bảng tiền chuyển nhượng.


Barcelona

Ngay trong mùa giải đầu tiên chơi cho Barcelona, một trong những câu lạc bộ lớn nhất thế giới, Ronaldo đã khẳng định mình là một siêu sao đích thực. Anh đã thể hiện một cách chơi bóng riêng biệt, với sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa tốc độ và kỹ thuật cá nhân, cộng với tinh thần chiến đấu ở mức cao nhất. Trong 37 trận mà Ronaldo ghi được 34 bàn thắng, có một trận anh không thể quên đó là trận đấu với Valencia trên sân Nou Camp: anh đã lập 1 hat-trick.

Càng ngày, Ronaldo càng nổi tiếng. Những bàn thắng của anh được chiếu đi chiếu lại nhiều lần trên khắp thế giới, trong đó nổi tiếng nhất là bàn thắng trong trận gặp Compostela ngày 13 tháng 10 năm 1996 tại giải La Liga: anh giành được bóng trên sân nhà, lừa qua 2 cầu thủ để đưa bóng vào vòng cấm địa và lách qua 2 hậu vệ nữa để sút tung lưới đối phương. Cuối giải, anh là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất. Mùa giải ấy Barcelona không vô địch La Liga, nhưng Ronaldo đã góp công lớn đưa đội này đoạt cúp Tây Ban Nha và cúp C2.

Với những thể hiện xuất sắc trong năm đầu tiên chơi cho Barcelona F.C., Ronaldo được bạn đọc của tạp chí World Soccer bầu cho nhiều danh hiệu cao quý, trở thành Cầu thủ xuất sắc nhất trong năm. Sau đó được bầu là Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA - ở tuổi 19, anh là người trẻ nhất đoạt danh hiệu này trong lịch sử. Trong lần bình chọn cho Quả bóng vàng châu Âu, anh về hạng nhì và chỉ thua người về nhất Matthias Sammer 1 điểm.


Ronaldo ghi bàn thắng duy nhất trong trận chung kết cúp C2 1997 giữa Barca - PSG từ chấm phạt đền, trước đó một quả pháo sáng từ pháo đài đã bay xuống gần chỗ anh

Năm 1997, trong khi Ronaldo đang ở Bolivia để đá cho đội tuyển quốc gia, câu lạc bộ Ý Inter Milan đã đến Barcelona để thương lượng về việc chuyển nhượng. Barcelona không chịu thoả thuận song Ronaldo đã quyết định mua lại hợp đồng trị giá 18 triệu bảng Anh để được chuyển sang chơi cho Serie A. Lại thêm một vụ kiện giữa hai đội bóng lớn và lần này FIFA đã xử Inter thắng kiện.

Inter Milan

Sân vận động Guiseppe Meazza (San Siro) nồng nhiệt chào đón "Người ngoài hành tinh"Cuộc chuyển nhượng trị giá 27 triệu bảng Anh đã đưa Ronaldo trở thành cầu thủ đắt giá nhất thế giới trong thời điểm đó. Ban đầu anh được giao cho vị trí tiền đạo với chiếc áo số 10. Rất nhiều người chờ đón anh tại Milan, và trận ra mắt của Ronaldo trên sân San Siro với đối thủ Fiorentina hồi tháng 9 - 1997 đã được phát trực tiếp đến 140 nước trên thế giới.

Giữa năm 1997, sau một thời gian ngắn chơi tại Serie A, Ronaldo đạt tới tột đỉnh vinh quang khi thâu về tất cả danh hiệu cao quý nhất: đó là lần thứ 2 được FIFA bầu làm cầu thủ của năm và đoạt quả bóng vàng châu Âu - anh cũng là cầu thủ trẻ nhất đoạt danh hiệu này. Anh còn đoạt giải Chiếc giày vàng châu Âu 1997, giải thưởng giành cho cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong năm. Năm 1998, trước khi World Cup xảy ra, anh cùng các đồng đội ở Inter đoạt cúp C2 (ngày nay là UEFA Cup).

Sau World Cup tại Pháp, Ronaldo tiếp tục ghi bàn đều đặn cho Inter nhưng thời kỳ này anh bị dính nhiều chấn thương dai dẳng. Đến ngày 21 tháng 12 năm 1999, trong một trận đấu với Lecce tại Serie A, anh bị một chấn thương gối rất nặng, phải nghỉ bóng đá một thời gian dài. Nhưng trong năm này, anh cũng có một tin vui lớn khi được bầu vào hạng 13 trong danh sách 100 cầu thủ vĩ đại nhất thế kỷ 20 của World Soccer - thứ hạng cao nhất so với những cầu thủ cùng thời, dù tính cho đến thời điểm đó anh chưa đạt được nhiều danh hiệu đồng đội cao quý.

Đến tháng 4 năm 2000, ở trận đấu đầu tiên sau chấn thương với Lazio tại Copa Italia, anh lại bị chấn thương đầu gối sau khi ra sân được hơn 4 phút. Hai chấn thương nặng nối nhau đã buộc Ronaldo nghỉ bóng đá tới 20 tháng. Inter chấp nhận trả lương không cho anh suốt thời gian đó.

Năm 2002, anh trở lại sân cỏ và toả sáng tại World Cup 2002. Sau World Cup anh chuyển về Tây Ban Nha chơi cho Real Madrid bằng một hợp đồng trị giá 30 triệu euro, khiến cho các cổ động viên Inter hụt hẫng và tức tối. Nhiều người đã gọi anh là "kẻ phản bội" và các cổ động viên Inter nhớ rất lâu cái sự mà họ cho là "phản bội" này (xem phần dưới). Rời Inter, Ronaldo cũng để lại một thành tích tốt khi ghi được 49 bàn sau 69 trận, trong một thời kỳ chấn thương liên miên


Real Madrid

"Người ngoài hành tinh" trong màu áo Real Madrid"Giải ngân hà" là danh hiệu mà báo giới đặt cho Real Madrid sau khi Ronaldo gia nhập. Trước đó đội bóng đã có những cầu thủ hay nhất thế giới: Zinedine Zidane, Luís Figo, Roberto Carlos, Raul, Michael Owen. Việc Ronaldo chuyển sang chơi ở Bernabeu gây nên nhiều phản ứng, nhiều người rất hào hứng nhưng cũng có những khán giả cho rằng một đội bóng quy tụ quá nhiều siêu sao sẽ gây nhàm chán cho chính nó và các đội bóng khác. Dù vậy, Ronaldo vẫn được đón nhận nồng nhiệt tại Madrid, ban đầu anh mang áo số 11, rồi sau đó một thời gian ngắn đã chuyển sang số 9 quen thuộc - số áo trước đó là của Fernando Morientes, cầu thủ vừa bị bán đi.

Lúc này tuy đã 26 tuổi, trải qua nhiều chấn thương nhưng Ronaldo vẫn tỏ ra rất sung sức trong màu áo "Kền kền trắng". Anh giữ hiệu suất ghi hơn 30 bàn trong những mùa giải đầu tiên. Mùa 2002 - 2003, Ronaldo cùng đồng đội đoạt chức vô địch La Liga, cũng là chức vô địch quốc gia đầu tiên của anh.


Ronaldo ghi bàn cân bằng tỉ số 1-1 cho Real trong trận chung kết cúp Tây Ban Nha với Real BetisNăm 2004, Ronaldo là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất tại La Liga. Tại Champions League 2004, anh đã để lại một ấn tượng khó quên với các cổ động viên Manchester United khi ghi 3 bàn thắng (hat-trick) ngay trên sân Old Trafford (sau đó M.U. lội ngược dòng với sự toả sáng của David Beckham). Sau trận đấu này, anh được M.U. hỏi mua còn Beckham thì được Real quan tâm tới.

Đầu năm 2006, Ronaldo được vinh dự nhận giải Chiếc giày Vàng, một giải thưởng quốc tế giành cho những cầu thủ trên 29 tuổi có những cống hiến lớn lao. Thế nhưng năm 2006 cũng là một năm mà sự nghiệp của Ronaldo gặp nhiều trắc trở. Anh có vấn đề về thể trạng (nặng hơn 90 kg - báo giới đặt cho biệt hiệu là "Gã béo"), chấn thương nhẹ nhưng nhiều, do đó không được huấn luyện viên Capello trọng dụng. Trong nửa đầu của La Liga 2006 - 2007, anh chỉ thi đấu 10 trận và ghi 1 bàn. Real Madrid quyết định đưa Ronaldo vào danh sách chuyển nhượng cấp tốc cùng với Beckham, Carlos... Cuối cùng, sau nhiều lần lấp lửng, ban lãnh đạo A.C. Milan đã đưa Ronaldo về lại San Siro bằng một hợp đồng trị giá 8 triệu bảng Anh.

AC Milan

Chủ tịch A.C. Milan Sylvio Berlusconi và phó chủ tịch Adriano Galliani là những người hâm mộ Ronaldo. Bỏ qua mọi nhận định của báo giới, họ tỏ ra rất trông cậy vào chân sút 31 tuổi này và ban đầu đã đặt cho anh một mức lương cao nhất câu lạc bộ. Còn Ronaldo, ban đầu cũng không làm họ thất vọng, anh đá hay trong trận ra quân vào tháng 2 năm 2007, ghi 2 bàn trong trận đấu thứ nhì chơi cho A.C. Milan.

Tuy nhiên sự có mặt của Ronaldo tại San Siro cũng bị nhiều người phản đối, đó là các fan của Inter Milan, đội bóng cũ của anh và là đại kình địch của A.C. Milan. Trước trận derby giữa 2 câu lạc bộ này báo chí đưa tin sẽ có 3 vạn chiếc còi thổi lên từ phía khán giả của Inter khi Ronaldo chạm bóng. Điều đó không khiến anh mất tinh thần, ngược lại anh còn là tác giả của bàn mở tỉ số.

Thời gian sau đó của mùa giải, anh ghi đủ 7 bàn sau 14 trận cùng với nhiều đường chuyền quyết định, có công lớn trong việc ổn định vị trí thứ 4 cho đội bóng, giúp Milan tập trung vào chức vô địch UEFA Champions League 2007. Thế nhưng ở những trận cuối tại Serie A, Ronaldo lại bị một chấn thương khá nặng, nó khiến anh phải nằm chơi cho đến hết mùa giải.

Mùa bóng 2007 - 2008 là một mùa không may mắn đối với Ronaldo: anh chỉ ra sân được có 7 trận do chấn thương. Anh ngồi xem gần như hết cả nửa đầu mùa giải.

Ngày 13 tháng 2 năm 2008, hai tuần sau khi đánh dấu xong sự tái xuất với 2 bàn thắng trong trận gặp Udinese Calcio (mà từ đó báo giới có thêm cụm từ "Ka-Pa-Ro" để chỉ bộ 3 Kaka, Alexandre Pato và Ronaldo của Milan), Ronaldo lại bị chấn thương đầu gối khi tranh bóng bổng với hậu vệ A.S. Livorno Calcio. Cuộc phẫu thuật diễn ra tại Paris thành công tốt đẹp, nhưng sẽ khiến anh phải nghỉ chơi bóng ít nhất 9 tháng, nên theo nhiều người, nó có thể là dấu chấm hết đau đớn cho sự nghiệp của Ronaldo. Pelé dự đoán rằng Ronaldo không bao giờ chơi bóng đá đỉnh cao được nữa, còn Clarence Seedorf, đồng đội của anh tại Milan, cho rằng Ronaldo không nên trở lại do đã bị chấn thương hành hạ quá nhiều. Bên cạnh đó, chủ tịch Berlusoni, huấn luyện viên Carlo Ancelotti và phó chủ tịch Galliani đều có ý muốn đợi anh bình phục chấn thương. Ban lãnh đạo Milan có ý ký thêm hợp đồng với Ronaldo nhưng anh còn do dự chưa quyết. Vài tuần sau đó, cầu thủ 3 lần đoạt danh hiệu cầu thủ giỏi nhất năm đã xuất hiện trước công chúng và nói rằng mình sẽ trở lại, đơn giản là vì vẫn còn say mê bóng đá.

Hợp đồng của Ronaldo và AC Milan chấm dứt vào tháng 6 năm 2008, khi anh chưa bình phục chấn thương và đang lên cân. Anh trở thành cầu thủ tự do vì đội chủ sân San Siro không tỏ ý định ký tiếp hợp đồng mới.

Quốc tế
Ronaldo được xem là một công thần của tuyển Brasil khi đưa đội này đoạt danh hiệu vô địch thế giới vào năm 2002 tại Nhật Bản - Hàn Quốc, và còn nhiều danh hiệu khác. Trong sự nghiệp của anh thì những cống hiến cho tuyển vàng - xanh đã tạo nên dấu mốc quan trọng nhất.


World Cup 1998
Ronaldo được gọi vào đội tuyển quốc gia Brasil vào năm 1994, dự World Cup tại Mỹ nhưng không đá trận nào. Mãi đến tháng 10 năm 1995, sau khi ghi 2 bàn vào lưới tuyển Uruquay trong trận thắng đội này 2- 0, Ronaldo bắt đầu được trọng dụng. Anh trở thành một cầu thủ trụ cột trên hàng công cùng với Romário, tạo thành cặp bài trùng Ro - Ro nổi tiếng thế giới một thời. Năm 1996, anh tham dự Olympic Atlanta 1996 với tên Ronaldinho, tại giải này anh bị chấn thương mắt cá chân và Brasil đoạt huy chương đồng. Đến năm 1997, anh cùng Brasil đoạt cúp tứ hùng tại Pháp. Sau đó trở thành cầu thủ được kỳ vọng nhất tại France 98.

Tại World Cup 1998, Ronaldo được bầu là cầu thủ chơi hay nhất giải (tính tới trước trận chung kết) với 4 bàn thắng ghi được và 4 pha chuyền bóng lập công. Bàn thắng đầu tiên anh ghi được tại World Cup là trong trận gặp Maroc. Sau đó là một cú đúp khi đối đầu với đội tuyển Chile - một đội bóng được đánh giá cao với cặp Marcelo Salas - Iván Zamorano nổi tiếng.

Tại trận bán kết gặp đội tuyển Hà Lan - trận đấu được bầu là hay nhất trong các kỳ World Cup - Ronaldo đã ghi một bàn thắng quan trọng. Đó là một bàn thắng khó: nhận được đường chuyền của đồng đội trong sự kèm cặp của Edgar Davids và Deboe, Ronaldo đã khéo léo đẩy bóng luồn qua hai chân của Edwin van der Sar đưa bóng vào lưới. Anh cũng góp công cho chiến thắng của Brasil trong loạt sút luân lưu 11m khi hoàn thành bổn phận của mình.

Nhưng ở trận chung kết gặp Pháp, vì một dấu hiệu không tốt về thể trạng, có tin anh sẽ ngồi ngoài sân nhưng cuối cùng ông Zagallo vẫn cho đá chính. Ronaldo đá không tốt và Brasil thất bại dưới tay đội tuyển Pháp bằng một tỉ số đậm đà: 0 - 3. Cho đến nay sự suy sụp nặng nề của Ronaldo trước trận đấu vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp chính thức[4].


World Cup 2002

Sau thất bại đáng tiếc tại World Cup 1998, Ronaldo trở lại đỉnh cao phong độ năm 1999 với chức vô địch Copa America. Tại giải này anh ghi được 5 bàn, nhận danh hiệu vua phá lưới. Sau 1999 là một thời gian 2 năm không chơi bóng do chấn thương nặng tại giải cấp câu lạc bộ. Mãi đến cuối năm 2001, anh trở lại khoác áo đội tuyển quốc gia trong những trận giao hữu.

Năm 2002, huấn luyện viên Felippe Scolari ghi tên anh vào danh sách dự World Cup. Ban đầu không ai hi vọng nhiều vào Ronaldo, nhưng Scolari vẫn cho anh chơi ở vị trí trung phong, cùng với Rivaldo. Anh ghi bàn đầu tiên cho Brasil ở giải này vào lưới Thổ Nhĩ Kỳ bằng một cú vô lê đẹp mắt, từ đường tạt bóng của Rivaldo. Anh ghi thêm 1 bàn ở trận tiếp theo gặp Trung Quốc và 2 bàn tại trận cuối cùng vòng loại với Costa Rica. Ở vòng 1/8, anh tiếp tục có một bàn thắng đẹp vào lưới đội tuyển Bỉ.

Trận bán kết gặp lại Thổ Nhĩ Kỳ, Brasil thắng 1-0 với bàn duy nhất của Ronaldo, đây là bàn thắng thứ 10 của anh tại World Cup, giúp anh ngang hàng với Pelé về số lần lập công tại giải đấu này.

Ngày 30 tháng 6 năm 2002 trên sân Yokohama, trận chung kết giữa Brasil và Đức diễn ra. Nó trở thành một trận đấu thành công nhất của Ronaldo. Bước ngoặt của trận đấu khi Ronaldo cướp bóng từ chân cầu thủ đối phương phút 67, chuyền cho Rivaldo và đá bồi sau khi cú sút cực mạnh của tiền đạo này bị Oliver Kahn đẩy ra. Bóng bay vào lưới, là kết quả của sự giằng co quyết liệt suốt 67 phút đấu giữa hai đội tuyển được đánh giá cao nhất thế giới. Sau đó, ở phút 78, từ đường tạt vào của Kleberson và pha bỏ bóng kỹ thuật của Rivaldo, Ronaldo đánh bại thủ môn Oliver Kahn bằng một cú sút xa, để ấn định chiến thắng 2-0 cho Brasil. Cuối giải, Ronaldo giành danh hiệu vua phá lưới với 8 bàn thắng, phá vỡ mức 6 bàn của một vua phá lưới đã có từ năm 1986. Đây là chức vô địch thứ 5 của đội tuyển Brasil và là chức vô địch thứ 2 của Ronaldo (lần đầu khi anh ngồi ghế dự bị vào năm 1994).

Với sự thể hiện xuất sắc tại World Cup, Ronaldo lần thứ 3 được bầu làm cầu thủ hay nhất trong năm của FIFA và là cầu thủ nhận giải này nhiều nhất tính cho tới thời điểm đó (năm 2005, Zidane cân bằng kỷ lục này). Ronaldo cũng có được danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu lần thứ 2 của mình cùng năm.


World Cup 2006

Sau thành công vang dội ở Hàn Quốc và Nhật Bản, Ronaldo tiếp tục là một cầu thủ quan trọng trong đội tuyển Brasil, khi đó đã có thêm những ngôi sao trẻ như Ronaldinho, Kaka. Anh nhiều lần mang băng đội trưởng và tiếp tục ghi bàn thắng trong những trận giao hữu. Năm 2004, anh lập 1 hat-trick đặc biệt trong trận đấu vòng loại World Cup 2006 với đội tuyển Argentina: 3 bàn thắng đều ghi từ cú Penalty do anh mang lại[5].

Mùa hè năm 2006, Ronaldo theo đội tuyển đến Đức tham dự World Cup 2006. Dù thể trạng nặng nề và phong độ tại cấp câu lạc bộ có vẻ xuống, anh vẫn được các tổ chức cá cược đặt cược cao nhất cho danh hiệu vua phá lưới.

World Cup 2006 tuy là một thất bại của tuyển Brasil, nhưng cũng có thể xem là một thành công đối với Ronaldo. Sau 2 trận đấu không ghi bàn, thường phải nhường chỗ vào giữa trận cho Robinho, anh lập một cú đúp trong trận gặp đội tuyển bóng đá quốc gia Nhật Bản bằng một pha đánh đầu và một cú sút xa. Brasil lọt vào vòng 1/8, và trong trận đấu loại trực tiếp đầu tiên, Ronaldo đã ghi một bàn thắng đẹp bằng pha dẫn bóng và lừa qua thủ môn đội Ghana. Bàn thắng này cũng là bàn thắng thứ 15 tại World Cup của Ronaldo, giúp anh vượt qua Gerd Müller để trở thành chân sút xuất sắc nhất qua mọi kỳ World Cup[6].

Sau đó Brasil không vượt qua nổi Pháp ở vòng tứ kết, một trận mà Zidane của Pháp - đối thủ cũ của anh tại World Cup 1998 - đã đá rất hay còn Ronaldo không có mấy cơ hội chạm bóng. Anh chấm dứt giải này với 3 bàn thắng và 2 pha chuyền bóng thành bàn, được trao giải chiếc giày đồng. Tuy thi đấu khá tốt nhưng anh cũng bị chỉ trích nhiều vì thừa cân (90 kg so với hồi World Cup 2002 là 82 kg), người đặc biệt nhất lo ngại cho trọng lượng của anh lúc đó là tổng thống Brasil, nhưng sự sốt sắng đó làm Ronaldo không mấy vừa lòng[7]. Dù sao thì cuối cùng, bên cạnh Ronaldinho và huấn luyện viên Carlos Alberto, Ronaldo cũng bị quy trách nhiệm cho thất bại đau đớn của đội.

Sau cúp thế giới năm 2006, Carlos Alberto rời chức huấn luyện viên trưởng Brasil, Carlos Dunga, đồng đội cũ của Ronaldo lên thay. Và với phương châm trẻ hóa đội tuyển của Dunga, từ đó tới nay, Ronaldo không được gọi vào tuyển quốc gia một lần nào nữa.

15 bàn thắng của Ronaldo tại World Cup
Ngày Sân Đối thủ Số lượng Phút thứ
16 tháng 6 năm 1998 Nantes Maroc 1 9'
27 tháng 6 năm 1998 Paris Chile 2 46'/70'
7 tháng 7 năm 1998 Marseille Hà Lan 1 46'
3 tháng 6 năm 2002 Ulsan Thổ Nhĩ Kỳ 1 50'
8 tháng 6 năm 2002 Seogwipo Trung Quốc 1 55'
13 tháng 6 năm 2002 Suwon Costa Rica 2 10'/13'
17 tháng 6 năm 2002 Kobé Bỉ 1 87'
25 tháng 6 năm 2002 Saitama Thổ Nhĩ Kỳ 1 49'
30 tháng 6 năm 2002 Yokohama Đức 2 67'/79'
22 tháng 6 năm 2006 Dortmund Nhật Bản 2 45'/81'
27 tháng 6 năm 2006 Dortmund Ghana 1 5'

Danh hiệu cá nhân

Cho đến nay, Ronaldo vẫn là cầu thủ trẻ nhất từng đoạt danh hiệu Quả bóng vàng châu ÂuVua phá lưới World Cup 2002
Giải Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA do các huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia bầu chọn các năm 1996 (trẻ nhất), 1997, 2002, Á quân giải này năm 1998, hạng 3 giải này năm 2003
Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới các năm: 1996, 1997, 2002
Giải Quả bóng vàng châu Âu do các phóng viên thể thao châu Âu bầu chọn các năm 1997, 2002
Bóng Onze: 1997, 2002
Cầu thủ xuất sắc nhất UEFA: 1998
Chiếc giày vàng châu Âu: 1997
Vua phá lưới Copa America 1997
Vua phá lưới La Liga: 1996-1997, 2003-2004
Vua phá lưới giải vô địch Hà Lan: 1994-1995
Cầu thủ trong năm: 2002
Chiếc giày vàng: 2006

Tại World Cup
Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong các kỳ World Cup: 15 bàn sau 19 trận, 3 kỳ.
2006: Chiếc giày đồng (3 bàn thắng, 1 đường chuyền quyết định)
2002: Vua phá lưới (8 bàn thắng)
2002: Quả bóng bạc
2002: Đoạt chức vô địch
1998: Quả bóng Vàng
1998: Chiếc giày đồng (4 bàn thắng, 4 đường chuyền quyết định)
1994: Đoạt chức vô địch (trong đội hình dự bị)
Tại Cúp châu lục và quốc gia
Brazilian Cup: Cruzeiro 1993
Dutch Cup: PSV Eindhoven 1996
Cup Winners' Cup: FC Barcelona 1997
Confederations Cup: 1997
Copa América: 1997, 1999
UEFA Cup: Internazionale 1998
Intercontinental Cup: Real Madrid 2002
European Super Cup: Real Madrid 2002
La Liga - Primera División champions: Real Madrid 2002/2003
Spanish Super Cup: FC Barcelona 1996, Real Madrid 2003

Từ 1 chú nhóc chỉ lang thang các sân bóng trên cát đến 1 cầu thủ khiến cả thế giới phải kính phục, con đường đó Ronaldinho đã đi ra sao? Sau đây, chúng ta cùng hồi tưởng lại.
Khởi đầu trong mơ

Ronaldinho tên thật là Ronaldo de Assís Moreira, anh sinh ra và lớn lên tại Porto Alegre, Rio Grande do Sul. Bố và anh trai của Ronaldinho đều từng là cầu thủ, tuy nhiên do căn bệnh tim quái ác, thân phụ của anh, ông Joan đành phải nói lời chia tay với bóng đá khi tiền vệ răng vâu vừa tròn 8 tuổi.
Có lẽ kế thừa từ người cha, ngay từ khi còn là 1 cậu nhóc, Ronaldinho đã thể hiện được những phẩm chất của 1 cầu thủ giỏi. Dần dần, cái tên Ronaldo được những người yêu mến tài năng bóng đá của anh gọi bằng Ronaldinho (có nghĩa là Ronaldo nhỏ).


Ronaldinho khởi đầu sự nghiệp bóng đá lẫy lừng của mình trong những trận bóng đá bãi biển và futsal (bóng đá trong nhà). Tài năng của Ronaldinho bắt đầu lọt vào mắt xanh của các nhà tuyển mộ khi anh ghi tới… 23 bàn thắng trong trận đấu mà đội bóng địa phương của anh đã thắng đối thủ 23-0. Và bước ngoặt thực sự trong cuộc đời Ronnie đã tới khi anh tỏa sáng tại giải U17 Egypt 1997 với 2 bàn thắng trên chấm 11m.
Ronaldinho bắt đầu chơi bóng chuyên nghiệp trong màu áo Grêmio. Dưới sự hướng dẫn và chỉ bảo của HLV Celso Roth, Ronaldinho dần hoàn thiện những kỹ năng rất cơ bản trong bóng đá và có thêm cơ hội cọ xát thực sự. Anh được tham dự cúp Libertadores năm 1998 và cũng tại giải đấu đó, không ít nhà tuyển mộ trên toàn thế giới đã phải ngả mũ kính phục trước tài năng bẩm sinh, những cú đi bóng đầy quyến rũ của chàng tiền vệ răng vâu này. Đây cũng chính là nhân tố giúp Ronaldinho có mặt trong ĐT Brazil 1 năm sau đó.
Những vấp váp đầu đời
Năm 2001, có lẽ cảm thấy mình đã đủ lông đủ cánh, Ronaldinho quyết định rời bỏ quê nhà ra nước ngoài thi đấu. Vào thời điểm đó, không ít những CLB lớn trên thế giới bao gồm cả MU thèm muốn sự phục vụ của anh, nhưng không muốn tiến 1 bước quá dài, Ronnie quyết định đầu quân cho Paris Saint-Germain.
Những năm tháng đầu tiên chơi bóng tại nước ngoài của Ronaldinho diễn ra không hề suôn sẻ như dự kiến. Anh dính líu vào vụ làm giả hộ chiếu và phải trú chân tại 1 CLB có tên St Mirren 1 thời gian trước khi quay lại với PSG. Mặc dù vậy, có lẽ cảm thấy choáng ngợp vì cuộc sống phồn hoa trên đất Pháp, Ronaldinho luôn bị HLV trưởng Luis Fernandez chỉ trích, ông cho rằng tiền vệ người Brazil thích những đêm Paris náo nhiệt hơn là chơi bóng đá, anh cũng thường xuyên tập trung muộn sau những lần về quê nhà nghỉ phép.
Tuy nhiên những ảnh hưởng ngoại cảnh không thể làm thui chột 1 tài năng lớn của bóng đá thế giới. Tại World cup 2002, Ronaldinho đã chứng tỏ được bản thân và tên tuổi của anh cũng bắt đầu tạo được tiếng vang trên toàn thế giới. Và rốt cuộc điều gì đến cũng phải đến, chiếc áo của PSG quá chật chội so với tài năng của Ronaldinho, anh quyết định ra đi không phải vì PSG thất bại trong cuộc đua tới trời Âu, mà Ronnie muốn mở ra 1 con đường mới – con đường hướng đến đỉnh cao thế giới.
Bước ngoặt
Vào ngày 19/7/2003, Ronaldinho chính thức đặt bút ký vào bản hợp đồng có giá trị 21 triệu Bảng với CLB Barcelona – 1 kỷ nguyên mới trong sự nghiệp của Ronnie bắt đầu.
Khởi đầu của Ronaldinho tại Barca cũng gặp chút trục trặc, trong những tháng đầu mùa giải 2003/04, Ronaldinho bị chấn thương và phải ngồi ngoài trong khi đó Barca thi đấu kém cỏi và rơi xuống giữa BXH.



Gia nhập Barca là 1 trong những bước tiến quan trọng trong
sự nghiệp của Ronaldinho
Tuy nhiên khi trở lại, như cá gặp nước, Ronaldinho bộc lộ toàn bộ những gì tiềm ẩn bấy lâu trong con người mình dưới sắc áo Barca. Những pha đi bóng đầy ma thuật, những bàn thắng không thể lẫn vào đâu đã đưa cậu bé Ronaldo de Assís ngày nào lên đỉnh cao thế giới. Ronaldinho trở thành 1 mảnh ghép không thể thiếu trong đội hình Barca, và quan trọng hơn cả, anh là nỗi khiếp sợ của tất cả các hàng hậu vệ trên toàn thế giới.
Mùa giải 2004/05, cùng với Samuel Eto'o, Deco, Xavi, Ludovic Giuly và Henrik Larsson, Ronaldinho giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới do FIFA bình chọn, tuy nhiên cũng trong năm đó, Barca của Ronaldinho bị Chelsea loại khỏi Champions League ngay từ vòng knock-out đầu tiên, bản thân anh lại dính líu vào vụ xô xát với 1 vài nhân viên an ninh của Chelsea.
Thành công vẫn liên tiếp đến với Ronaldinho trong năm kế tiếp. Anh tiếp tục được Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp bầu tôn vinh là cầu thủ xuất sắc nhất năm và lọt vào đội hình tiêu biểu của năm.
Kế đó, sau màn trình diễn không thể tuyệt vời hơn tại Champions League giúp Barca đăng quang, cái tên Ronaldinho lại được tôn vinh là Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu và cùng thời gian đó, anh trở thành người Brazil thứ 3 đoạt danh hiệu cao quý: Quả bóng vàng.



Anh là 1 trong những QBV xứng đáng nhất
Chưa 1 năm nào danh hiệu Quả bóng vàng lại được định đoạt dễ dàng đến vậy, Ronaldinho bỏ xa người cạnh tranh với anh, Frank Lampard tới gần 600 điểm. Có thể nói, mùa giải 2005/06 thực sự là 1 mùa bóng trong mơ của Ronaldinho, anh đoạt hầu hết các danh hiệu cao quý của 1 cá nhân, nhưng quan trọng hơn cả, chàng vẩu khiến cả thế giới phải ngả mũ kính phục trước tài năng của mình.
Đỉnh cao và vực sâu
Kết thúc 1 năm trên thiên đường, không 1 ai dám nghĩ Ronaldinho lại rơi xuống địa ngục nhanh và chóng vánh đến vậy. 2 năm sau đó, anh dần mờ nhạt trong màu áo Barca, 1 công thần, 1 cầu thủ tưởng như không thể thiếu của xứ Catalan lại dần xuất hiện ít đi trên sân cỏ, nhưng ngược lại, với mật độ dày đặc hơn trên các trang báo.
Ronaldinho bắt đầu thừa cân và ngập ngụa trong những lời chỉ trích. “Tôi sẽ sớm lấy lại phong độ”, “Anh ấy không phải là 1 robot”, “Rồi cậu ấy sẽ sớm trở lại với thời đỉnh cao của mình”… hàng loạt những phát biểu, trấn an, động viên dành cho Ronaldinho của NHM và cả của anh xuất hiện nhiều vô số kể trên các mặt báo, nhưng rồi tất cả đều vô nghĩa.



Khi nhà ảo thuật hết phép
Ham muốn chứng tỏ bản thân 1 cách thái quá khiến Ronaldinho trở nên kệch cỡm mỗi khi xuất hiện trên sân. Anh cố gợi lại ký ức đẹp của 1 thời đỉnh cao trong mắt người hâm mộ, nhưng đều thất bại. Cú ngã sau 1 pha đi bóng sở trường và khuôn mặt ngao ngán nhìn về phía đồng đội đã nói lên tất cả, Ronaldinho đã trở thành cái bóng của chính mình.
Và rốt cuộc điều gì đến cũng phải đến, mối lương duyên đẹp giữa Ronaldinho và Barcelona đã không thể cứu vãn, anh quyết định ra đi đầu quân vào "nhà từ thiện" Milan. Không biết rồi 1 năm nữa, Ronaldinho sẽ ra sao? Anh có đi lại vào vết xe đổ của người đồng hương Ronaldo Lima hay không? Câu hỏi này xin để thời gian định đoạt.